เทศบาลเมืองแสนสุข ร่วมกับองค์การบริหารส่วนจังหวัดชลบุรี และจังหวัดชลบุรี ได้กำหนดจัดงานประเพณีก่อพระทรายวันไหลบางแสน ประจำปี 2561 วันที่ 16 – 17 เมษายน 2561 ณ บริเวณชายหาดบางแสน ตำบลแสนสุข อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี
คนไทยในอดีตนิยมการสร้างพระเจดีย์ไว้ในวัด ถือว่าพระเจดีย์เป็นปูชนียสถานสำคัญวัดทุกวัดจึงมีเจดีย์อยู่ในวัดทั้งขนาดองค์ใหญ่ ขนาดองค์กลางและขนาดองค์เล็ก และนิยมสร้างกันมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย วิวัฒนาการรูปแบบมาตามยุคตามสมัย ซึ่งแต่ละสมัยยังมีซากเจดีย์เป็นหลักฐานทางโบราณวัตถุสืบมา จนกระทั่งทุกวันนี้ พระเจดีย์องค์ใหญ่ที่สุด นิยมสร้างไว้หลังพระอุโบสถ หรือพระวิหารเพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ เมื่อกราบนมัสการพระประธานในพระอุโบสถก็เท่ากับได้กราบนมัสการพระบรมสารีริกธาตุด้วย
ประเพณีไทยที่ได้ปฏิบัติกันมาแต่สมัยสุโขทัยเป็นราชธานี ก็คือการทำบุญในเทศกาลตรุษไทย ตรุษสงกรานต์ เมื่อถึงประเพณีตรุษไทย ตรุษสงกรานต์ก็นิยมก่อพระเจดีย์ทรายถวายเป็นพุทธบูชาการก่อพระเจดีย์ทรายก็คือการขนทราย หาบทรายมากองสูงแล้วรดน้ำเอาไม้ปั้นกลึงเป็นรูปทรงเจดีย์ ปักธงทิวต่างๆ ตกแต่งกันอย่างวิจิตบรรจง องค์ใหญ่บ้าง เล็กบ้าง สุดแต่กำลัง บ้างก็ทำเป็นกรวยเล็กๆ เพื่อก่อให้ครบ ๘๔,๐๐๐ กอง เท่าจำนวนพระธรรมขันธ์ งานก่อพระเจดีย์ทรายในเทศกาลตรุษไทย ตรุษสงกรานต์เป็นงานที่สนุกสนานรื่นเริงมาก นอกจากจะขนทราย หาบทรายเข้าวัดแล้วยังมีการละเล่นพื้นเมืองในเวลาก่อเจดีย์ทราย เพื่อเพิ่มความสนุกสนานบันเทิงรื่นเริงใจด้วย เมื่อก่อเสร็จพระเจดีย์ทรายแต่ละกองก็จะมีธงทิว พร้อมด้วยผ้าป่า ตลอดจน สมณบริขารถวาย พระภิกษุก็จะพิจารณาบังสุกุล ทำบุญเลี้ยงพระ เลี้ยงพระเสร็จก็เลี้ยงคนที่ไปร่วมงานเป็นการสนุกสนานในเทศกาลตรุษ ผลที่ได้เมื่องานเสร็จแล้ว ทางวัดก็ได้ทรายไว้สำหรับสร้างเสนาสนะ ปูชนียสถาน ในวัดหรือถมบริเวณวัด พระภิกษุก็ได้เครื่องปัจจัยไทยธรรมต่างๆ
เทศกาลตรุษไทย คือ เดือน ๕ ขึ้น ๑ ค่ำ ตรุษสงกรานต์ปกติหลังตรุษไทยไปเล็กน้อย เป็นปลายฤดูร้อนจะย่างเข้าฤดูฝน วัดใดที่ใกล้ห้วย หนอง คลอง บึง ญาติโยมอุบาสกอุบาสิกา วัดก็จัดประเพณี ก่อพระทรายน้ำไหลขึ้น วิธีการก็คือขุดลอกทรายที่ฝนซัดไหลมาลงรวมขังอยู่ตามคลอง หนอง บึง เป็นการขนทรายเข้าวัด และเป็นการพัฒนาท้องถิ่นด้วยการรวมแรงคนเพื่อร่วมบุญ ขุดลอก คลอง หนอง บึง ให้สะอาด เมื่อถึงฤดูฝน น้ำฝนจะได้ไหลสะดวก คู คลอง หนอง บึง ไม่ตื้นเขิน หมู่บ้านสะอาด น้ำก็ไหลได้ตามปกติไม่มีน้ำท่วมขัง นับเป็นประโยชน์ที่ได้จากการก่อพระทรายน้ำไหลในเทศกาลตรุษ
งานก่อพระทรายน้ำไหล เพื่อก่อเป็นองค์เจดีย์เป็นพุทธบูชา เพื่อทำบุญเลี้ยงพระเนื่องในเทศกาลตรุษ เพื่อความรื่นเริงบันเทิงของชาวบ้าน ด้วยการละเล่นพื้นเมือง เพื่อสามัคคีธรรมของคนในหมู่บ้าน ที่ทำบุญเลี้ยงพระแล้วก็ร่วมรับประทานอาหารกัน เพื่อสามัคคีเป็นงานประเพณีที่ชี้ให้เห็นความเจริญของวัฒนธรรมในท้องถิ่นเป็นอย่างดี แต่ด้วยสภาพของบ้านเมืองได้เปลี่ยนแปลงไป ความเจริญทางวิทยาการใหม่ๆ เพิ่มขึ้น การขนทราย โกยทราย หาบทราย เข้าวัดคนละหาบสองหาบก็เปลี่ยนสภาพมาเป็นซื้อทราย ขนส่งกันอย่างสะดวกสบาย และหลายวัดก็หมดความจำเป็นที่จะต้องใช้ทราย คู คลอง หนอง บึง ที่ทรายเคยซัดไหลมารวมกันก็ตัดเป็นถนนแปรสภาพจาก คู คลอง หนอง บึง ไปเกือบหมด จนแทบไม่มีการลอก คู คลอง หนอง บึง ในบริเวณใกล้ๆ วัด
งานก่อพระทรายน้ำไหลในเทศกาลตรุษก็เปลี่ยนสภาพไป วัดต่างๆ หลายวัดไม่มีเจดีย์เป็นพุทธบูชา มีแต่เจดีย์ใส่กระดูก คำว่าเจดีย์ทรายก็หมดความหมายไป ก่อพระทรายเอาบุญก็เปลี่ยนสภาพไปพัฒนาไปตามกาลเวลา ก่อพระทรายน้ำไหล จึงเรียกสั้นๆ ลงเหลือแค่ “วันไหล” หรือ “ประเพณีวันไหล” เพียงแต่อาราธนาพระสงฆ์มาทำบุญ เลี้ยงพระ และเลี้ยงคน มีงานรื่นเริงกันไปตามสภาพของท้องถิ่นและความนิยมตามยุคตามสมัยในเทศกาลตรุษ
“งานก่อพระทรายวันไหลบางแสน” ได้ปรับเปลี่ยนชื่อให้เหมาะสมกับยุคปัจจุบันเป็น “งานประเพณีก่อพระทรายวันไหลบางแสน” การจัดงานมีขึ้นระหว่างวันที่ ๑๖ – ๑๗ เมษายน ของทุกปี ณ บริเวณชายหาดบางแสน อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี มีการก่อพระเจดีย์ทราย โดยหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ประชาชน ชมรม และองค์การต่างๆ อย่างสวยงามโดยนำทรายและวัสดุ อุปกรณ์ต่างๆ มาจัดเป็นองค์พระเจดีย์ทรายที่ชาดหาด จัดเป็นเจดีย์รูปแบบต่างๆ สะดุดตาแก่ผู้พบเห็นและนักท่องเที่ยวที่มาชม อีกทั้งวิจิตรบรรจงอย่างสวยงาม
มีกิจกรรมอื่นๆ ภายในงานมากมาย เช่น จัดกิจกรรมด้านศาสนพิธี การทำบุญตักบาตร สรงน้ำพระพุทธรูป กิจกรรมรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ นอกจากนี้มีการนำสินค้าและอาหารพื้นเมือง ขนมพื้นบ้าน มาจัดสาธิตการทำและจำหน่าย จัดกิจกรรมการแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน เช่น การแข่งขันสะบ้า ช่วงรำ ชักเย่อ มวยทะเล วิ่งเปี้ยว วิ่งสามขา แกะหอยนางรม วิ่งผลัดข้าวหลาม เป็นต้น ปัจจุบันนอกจากประชาชนในท้องถิ่นมาร่วมงานแล้ว ยังมีนักท่องเที่ยวทั้งภายในและต่างประเทศ ให้ความสนใจเข้าร่วมกิจกรรมเป็นจำนวนมาก อีกทั้งยังมีมหรสพจัดแสดงบนเวทีด้านประเพณีและวัฒนธรรม ในช่วงเวลากลางวัน และศิลปิน นักร้อง ที่ร่วมให้ความบันเทิงในช่วงเวลากลางคืน นับเป็นประเพณีท้องถิ่นที่จัดแตกต่างไปจากที่อื่นที่มีลักษณะเฉพาะตามสภาพท้องถิ่นที่ทรงคุณค่า ควรอนุรักษ์สืบทอดให้คงอยู่คู่ท้องถิ่นสืบไป
งานประเพณีก่อพระทรายวันไหลบางแสน ประจำปี 2561 มีวัตถุประสงค์ เพื่อส่งเสริม และอนุรักษ์ประเพณีอันดีงามของท้องถิ่นให้คงอยู่สืบไป โดยภายในงานฯ กำหนดกิจกรรมต่างๆ ดังนี้
- การประกวดก่อพระทรายวันไหลบางแสน จำนวน 6 ประเภท ดังนี้ ประเภท ก. ได้แก่ ประชาชนทั่วไป (แบบชาวบ้านหรือแบบดั้งเดิม) ประเภท ข. ได้แก่ หน่วยงาน ประเภท ค. ได้แก่ โรงเรียนประถมศึกษา ประเภท ง. ได้แก่ โรงเรียนมัธยมศึกษา ประเภท จ. ได้แก่ ชมรมและผู้ประกอบการ ประเภท ฉ. ได้แก่ ศิลปะร่วมสมัย
- การแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน เช่น สะบ้า, ช่วงรำ, วิ่งเปี้ยว, แกะหอยนางรม, มวยทะเล, วิ่งสามขา, ชักเย่อ และวิ่งผลัดข้าวหลาม วันที่ 17 เมษายน 2561 เวลา 10.00 น.
- การทำบุญตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง วันที่ 17 เมษายน 2561 เวลา 07.00 น.
- การรดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ เพื่อรดน้ำขอพร และแสดงความกตัญญู ความเคารพต่อผู้สูงอายุ วันที่ 17 เมษายน 2561 เวลา 07.30 น.
- การสรงน้ำ + ปิดทอง พระพุทธรูป วันที่ 16 – 17 เมษายน 2561
- การจำหน่ายสินค้าพื้นเมือง และอาหารท้องถิ่น วันที่ 16 – 17 เมษายน 2561
- การแสดงนิทรรศการต่างๆ เพื่อให้เด็ก เยาวชน และประชาชนทั่วไปได้ศึกษา และร่วมอนุรักษ์ประเพณีอันดีงามให้คงอยู่ตลอดไป
- กิจกรรมการแสดงมหรสพต่างๆ เช่น การแสดงทางวัฒนธรรม การแสดงวงดนตรีลูกทุ่ง – สตริง เพื่อให้ประชาชนทั่วไป และนักท่องเทียวได้ร่วมกิจกรรม ในวันที่ 16 – 17 เมษายน 2561
กำหนดการ กิจกรรม งานประเพณีก่อพระทรายวันไหลบางแสน ระหว่างวันที่ 16-17 เมษายน 2561 ณ บริเวณชายหาดบางแสน
............................................................................
วันที่ 16 เมษายน 2561
เวลา 09.00 น. - เริ่มการก่อพระทรายวันไหลบางแสน
- สรงน้ำพระพุทธรูป
เวลา 12.00 น. - การแข่งขันมวยทะเล (รอบคัดเลือก)
วันที่ 17 เมษายน 2561
เวลา 07.00 น. - พิธีทำบุญตักบาตร สรงน้ำพระพุทธรูป พิธีรดน้ำดำหัวผู้สูงอายุ
เวลา 09.00 น. - การแข่งขันสะบ้า , การแข่งขันช่วงรำ , การแข่งขันแกะหอยนางรม , การแข่งขันมวยทะเล (รอบตัดสิน)
- การแข่งขันวิ่งเปี้ยว , การแข่งขันวิ่งสามขา , การแข่งขันชักเย่อ , การแข่งขันวิ่งผลัดข้าวหลาม
วันที่ 17 เมษายน 2561 การแต่งกาย ใส่เสื้อวันไหลบางแสน ปี 2561
การแสดงเวทีหลัก
วันที่ 16 เมษายน 2561
เวลา 17.00 น. - เปิดเวที
เวลา 17.15 – 18.15 น. - ปิ่น เดอะสตาร์
เวลา 18.30 – 19.20 น. - สาวแย้
เวลา 19.30 – 20.20 น. - ไข่มุก เดอะว้อยซ์
เวลา 20.30 – 22.00 น. - พี สะเดิด
วันที่ 17 เมษายน 2561
เวลา 10.00 – 13.00 น. - การแสดงทางวัฒนธรรม จำนวน 2 ชุด
เวลา 13.00 – 15.00 น. - การแสดงทางวัฒนธรรม โดย วัฒนธรรมจังหวัดชลบุรี
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม
เวลา 16.00 – 16.10 น. - เปิดเวที
เวลา 16.10 – 17.00 น. - ปิ๋ม ซีโฟร์
เวลา 17.10 – 18.00 น. - อั้ม นนทิยา
เวลา 18.10 – 19.00 น. - ทับทิม อัญรินทร์
เวลา 19.00 – 19.30 น. - พิธีเปิดงาน
เวลา 19.30 – 20.20 น. - กระแต – กระต่าย
เวลา 20.30 – 22.00 น. - วงแซค ชุมแพ
วันที่ 17 เมษายน 2561 การแต่งกาย ใส่เสื้อวันไหลบางแสน ปี 2561
กำหนดกิจกรรมการมอบรางวัลและโล่ การประกวดพระทรายฯ การแข่งขันกีฬาช่วงรำ (เมื่อการประกวดและการแข่งขันเสร็จสิ้น)
กำหนดกิจกรรมการมอบรางวัลและโล่ สำหรับการแข่งขันกีฬาชนิดอื่นๆ มอบบนเวทีรับของรางวัล ระหว่างเวลา 10.00 – 15.00 น. (เมื่อการแข่งขันเสร็จสิ้น)
การแสดงเวทีโค้ก
วันที่ 16 เมษายน 2561
เวลา 17.00 – 17.15 น. - พิธีกรดำเนินรายการ (ฝอยทอง เชิญยิ้ม)
เวลา 17.15 – 18.15 น. - ศิลปินวง Transistor Band
เวลา 18.15 – 18.30 น. - พิธีกรขึ้นสลับวง แจกของรางวัล
เวลา 18.30 – 19.30 น. - ศิลปินวงสามบาทห้าสิบ
เวลา 19.30 – 19.45 น. - พิธีกรขึ้นสลับวง แจกของรางวัล
เวลา 19.455 – 20.45 น. - ศิลปินวง Flure
เวลา 20.45 – 21.00 น. - พิธีกรขึ้นสลับวง แจกของรางวัล
เวลา 21.00 – 22.00 น. - ศิลปินวง ZEAL / พิธีกรกล่าวปิดงาน
วันที่ 17 เมษายน 2561
เวลา 18.15 – 18.30 น. - พิธีกรดำเนินรายการ (ฝอยทอง เชิญยิ้ม)
เวลา 18.30 – 19.30 น. - ศิลปินวง THE ROEM
เวลา 19.30 – 19.45 น. - พิธีกรขึ้นสลับวง แจกของรางวัล
เวลา 19.45 – 20.45 น. - ศิลปินวง Sqweez Animal
เวลา 20.45 – 21.00 น. - พิธีกรขึ้นสลับวง แจกของรางวัล
เวลา 21.00 – 22.00 น. - ศิลปินวง Jass สปุ๊กนิค ปาปิยอง กุ๊กกุ๊ก
หมายเหตุ กำหนดการอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม
