นายประทีป เพ็งตะโก อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยว่า ได้รับแจ้งอย่างไม่เป็นทางการจากกรมสารนิเทศกระทรวงการต่างประเทศ ว่าประติมากรรมรูปเคารพประกอบด้วย พระพุทธรูป พระโพธิสัตว์ และรูปเคารพอื่น ๆ รวม ๑๓ รายการ ที่ Antiquities Trafficking Unit (ATU) สำนักงานอัยการนิวยอร์ก ได้ดำเนินคดีกับขบวนการลักลอบค้าโบราณวัตถุในสหรัฐอเมริกาซึ่งสิ้นสุดการพิจารณาคดีแล้ว มีความประสงค์ส่งคืนประเทศต้นทางคือประเทศไทย ซึ่งสถานกงสุลใหญ่ ณ นครนิวยอร์ก ได้ให้ความอนุเคราะห์ดำเนินการขนส่ง โดยกรมศิลปากรรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการขนส่ง ขณะนี้ทราบเบื้องต้นว่ามีกำหนดขนส่งมาถึงไทยในสัปดาห์นี้
อธิบดีกรมศิลปากร ได้กล่าวถึงความเป็นมาในการรับมอบประติมากรรมรูปเคารพชุดนี้ว่า ในระหว่างการดำเนินการติดตามทับหลังจากปราสาทหนองหงส์และปราสาทเขาโล้น นั้น กระทรวงการต่างประเทศได้มีหนังสือถึงกรมศิลปากรแจ้งว่าหน่วยปราบปรามการลักลอบค้าโบราณวัตถุ Antiquities Trafficking Unit (ATU) มีความประสงค์ส่งคืนรูปเคารพ ๑๓ รายการ ที่ได้จากการดำเนินคดีกับขบวนการลักลอบค้าโบราณวัตถุข้ามชาติของนาย Subhash Kapoor
ซึ่งวัตถุจากการดำเนินคดีในลักษณะนี้ สหรัฐอเมริกามีนโยบายส่งคืนประเทศต้นทางของแหล่งที่มาของวัตถุ ซึ่งคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย ที่มีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรมเป็นประธาน ได้พิจารณาเห็นว่าการส่งคืนโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ในครั้งนี้ เป็นผลสืบเนื่องมาจากการดำเนินการติดตามโบราณวัตถุกลับคืนสู่ประเทศไทย ซึ่งเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญที่จะทำให้ประเทศไทยได้รับมอบโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ จากซีกโลกต่างๆ กลับคืนสู่ถิ่นกำเนิดต่อไปอีกหลายรายการ
สำนักงานอัยการนิวยอร์กได้ส่งมอบประติมากรรมรูปเคารพทั้ง ๑๓ รายการ ให้รัฐบาลไทยเมื่อวันที่ ๒๒ เมษายน ๒๕๖๔ โดยมีกงสุลใหญ่ ณ นครนิวยอร์ก เป็นตัวแทนรับมอบ และได้รับความอนุเคราะห์ในการดำเนินการขนส่งโดยถุงเมล์ทางการทูต โดยใช้งบประมาณของกรมศิลปากร เป็นไปตามแนวทางความร่วมมือของภาคส่วนต่างๆ ที่เข้าเป็นคณะกรรมการในการดำเนินการติดตามโบราณวัตถุกลับสู่ประเทศไทย
อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวต่อว่า หลังจากนี้ กรมศิลปากรจะประสานกับกระทรวงการต่างประเทศเพื่อรับมอบประติมากรรมรูปเคารพ ๑๓ รายการ โดยจะผ่านกระบวนการตรวจพิสูจน์ตามขั้นตอนการรับมอบโบราณวัตถุ เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการต่างๆ แล้ว กรมศิลปากรจะนำมาจัดแสดงให้ประชาชนได้เข้าชมและศึกษาเรียนรู้ต่อไป
